Op 7 mei 2020 verscheen het book Oog in Oog met Paramaribo, verhalen over herinneringserfgoed, door Eric Kastelein. Aan de hand van meer dan honderd gedenktekens in Paramaribo reconstrueert Kastelein voor het eerst de -vaak vergeten – verhalen achter herinneringserfgoed, vanuit de tijd waarin ze speelden. Denk daarbij aan de Wilhelminaboom, het borstbeeld van Luchmon Sing, het standbeeld van Jopie Pengel, het carillon op het Vaillantsplein, de gedenksteen voor 106 jaar Hindostaanse immigratie, het zijn maar een paar voorbeelden van de in het boek besproken gedenktekens in Paramaribo.
Vergeten verhalen
Historische krantenberichten vormden het materiaal voor deze verhalen over belangrijke personen en gebeurtenissen. Door uitgebreid archiefonderzoek in Suriname en Nederland herontdekte Kastelein bovendien veel verloren gewaande geschiedenissen. Zo lezen we over het conflict in 1890 tussen de predikant G.C. Steijnis en de antisemiet gouverneur Maurits de Savornin Lohman in de Surinaamse kranten uit die tijd.
Luchmon Sing – contractnummer R/628 – arriveert op 1889 als Brits-Indische contractarbeider in Suriname. Na expiratie van het vijfjarig contract begint zijn carrière. Hij gaat de handel in, koopt onroerend goed en wordt steenrijk. Hij overlijdt in 1923 tijdens een zakenreis in … India.
In het Koninklijk Huisarchief deed de auteur een verrassende vondst van zestig brieven die een onthutsend beeld schetsen van de problemen en ruzies rond het in 1923 onthulde standbeeld van koningin Wilhelmina. Even opmerkelijk is de lijst met de namen van 44 leden van het Huldigingscomité. De Brits-Indiërs worden vertegenwoordigd door Jainundunsing, nog steeds een bekende naam in Nederland en Suriname.
Bijzondere mensen en gebeurtenissen
De grote stadsbrand van 1832 waarbij meer dan zestig huizen en gebouwen in vlammen opgaan eindigt met de gruwelijke executie van de ‘daders’ Cojo, Mentor en Present. De drie tot slaaf gemaakten worden bijna tweehonderd jaar later herdacht als verzetsstrijders tegen de slavernij. De moedige contractarbeidster Janey Tetary die in 1884 haar strijd tegen onrecht en misbruik met de dood moet bekopen. Monseigneur Wilhelmus Wulfingh sticht in 1895 ondanks protest van veel inwoners van Paramaribo de leprozerie Majella. Zijn borstbeeld staat jarenlang op het terrein langs de Van Sommelsdijcksekreek waar de honderden melaatsen woonden. Expeditieleider Johan Eilerts de Haan overlijdt in 1910 aan malaria tijdens de maandenlange tocht over de Corantijn en wordt daar begraven. Twee jaar later krijgt hij een marmeren buste. In het Academisch Ziekenhuis hangt een borstbeeld van professor Paul Flu (1884-1945), pionier op het gebied van medisch-hygiënische inzichten.
Eric Kastelein reconstrueert met oog voor detail de historie achter het herinneringserfgoed in Paramaribo. Met een personen-, straatnamen- en kunstenaarsregister vormt het boek een geschiedenis in 111 verhalen over bijzondere mensen en gebeurtenissen in Suriname, voor het eerst bijeengebracht.
Oog in Oog met Paramaribo kost € 24,50 en is te bestellen bij LM Publishers
Eric Kastelein (Nootdorp, 1954) is historicus en werkte jarenlang als marketingmanager in het bedrijfsleven. Vanaf 2010 bezoekt hij jaarlijks Suriname. Hij schrijft regelmatig voor de Surinaamse media Parbode en de krant de Ware Tijd.
_______________________________________